De eerste keer dat ik heb gewerkt tijdens een grote voetbalwedstrijd was toen het Nederlands Elftal nog tot de absolute top behoorden en ze De Gele Kanaries met 2-1 terug naar Brazilië stuurden. Ook al zag ik zelf niets van de hele wedstrijd bleef ik prima op de hoogte door alle angstvallige en uitbundige kreten van het publiek. Ik heb sindsdien tijdens ontelbaar veel wedstrijden gewerkt, van de epische 5-1 tegen Spanje, tot troosteloze gelijkspelletjes van Ajax.
Sinds enige tijd zijn de wedstrijden van Oranje niet meer zo heel erg episch, maar is daarentegen het spel van Ajax best weer vermakelijk geworden. Dat is ook gelijk te merken op de zondagmiddagen, die met alle mooi-weer-supporters in de stad, weer voor aardige opkomsten zorgen in de bar. Nou wil het toeval dat uitgerekend het jaar dat het weer sfeer verhogend is om het café om te toveren tot sportkantine (in plaats van het creëren van een grafstemming) de eeuwige rivaal al het hele seizoen bovenaan op de ranglijst prijkt. Lang werd er nog wel vanuit gegaan dat ‘we’ ‘ze’ nog wel even zouden terughalen, maar nadat 94% van de wedstrijden was gespeeld was dat nog steeds niet gelukt. Sterker nog, het verschil bedroeg vier punten met nog twee punten te gaan.
In Amsterdam bestond inmiddels ook een berusting met deze situatie, want tenslotte wordt over een kleine drie weken de Europa League binnengesleept, waardoor Feyenoord niet meer het laatste Nederlandse team is met een Europese beker. Als klap op de vuurpijl wordt er in de hoofdstad zelfs hier en daar geroepen dat men het de Rotterdammers opzich ook wel weer eens gunt na achttien jaar. Hoe vernederend is dat om te zeggen over een club met een diepgewortelde haat jegens jou? Als je iemand iets ‘opzich wel gunt’ betekent dat, dat je de situatie dusdanig gênant begint te vinden voor diegene, dat je hem een opbeurend schouderklopje wilt geven. Opmerkingen als deze zijn één van de vele redenen waarom er een diepgewortelde haat zit in de Feyenoordharten. Natuurlijk beseffen zij zich ook wel dat er minder prijzen in de vitrine van de Kuip staan dan in de Arena en was het in de afgelopen jaren vaak belangrijker dat Ajax geen kampioen werd, dan de eigen prestatie. Deze haat gaat ook verder dan de tribune van het stadion, want toen Ziggo als sponsor op de shirts van Ajax verscheen zegden vele mensen uit het havengebied hun abonnement bij deze internetprovider op.
Nou is deze situatie niet uniek; Nederlanders vinden het over het algemeen ook altijd erg grappig als Duitsland verliest; en de Belgen zijn voor de tegenstander van Oranje. Waarom?
Simpel, het Calimero-complex waarbij er rivaliteit is tussen twee partijen waarvan eentje over het algemeen aan het kortste eind trekt. Wat door die laatste wordt gewijd aan de oneerlijke positie in plaats van toegeven dat je gewoon zelf niet goed genoeg bent. Dit complex is vernoemd naar dat irritante zwarte kuiken die nooit uit het hele ei is gekropen en als citaat altijd ‘They are big and I is small and that is not fair, oh no!’ had.
In het voetbal komt deze vorm van rivaliteit bijna nooit enkel voort uit de kwaliteitsverhouding op het veld. Er gaat vaak een lange culturele historie aan vooraf en dat is in deze strijd tussen de Joden en de Kakkerlakken niet anders. Wie de geschiedenisboeken erop naslaat vindt een overvloed aan verhalen over de rijkdom van Amsterdam in de Gouden Eeuw en hoe de stad zich specialiseerde in de handel. De verhalen over Rotterdam zijn er een stuk minder, terwijl ook deze stad een groeispurt maakte in die tijd en begon met het bouwen van vele havens. Echter, Amsterdam werd rijk door ver weg spullen voor veel te weinig te kopen en ze voor veel te veel weer te verkopen, terwijl voor Rotterdam het vangen van haringen de belangrijkste inkomstenbron was. Nou was haring veel waard in die tijd, maar het is wel wedden op één paard (of op één vis in dit geval).
Dit verschil in werkwijze leek tijdens de Industriële Revolutie dan toch in het voordeel van de, inmiddels één van ‘s werelds grootste, Havenstad te vallen. Helaas nam de automatisering de handenarbeid over en was het weer de Hoofdstad die zich daar dan weer op had gespecialiseerd. Opnieuw won de handel het van het harde werken. Dat handelen zit nog steeds in die Amsterdamse genen als je kijkt hoeveel huizen er in de stad worden ge-Airbnbd.
Tegenwoordig ligt het Manhattan van Nederland in Rotterdam en zit er niet meer enkel in Ajax-town detailhandel, maar wel een ander wapen dat in de wereld van nu veel invloed heeft, de media. Buiten Amsterdam wordt vaak geklaagd over de prominente positie van ons op televisie. Als ik daarover nadenk kom ik om eerlijk te zijn ook niet verder dan Toen Was Geluk Heel Gewoon en Spangen als het gaat om Rotterdamse tv-series en dan hebben we het nou niet echt over Nederlandse hoogstandjes uit de tv-geschiedenis. Er staat wel een studio van TV mediapartners RTL en SBS, maar het hoofdkantoor is gewoon langs het IJ te vinden. Meer dan die bloedzuigerprogramma’s die je overdag ziet in Teleshopping en Lifestyle ziet, wordt er echter niet opgenomen.
Dan, na achttien jaar, hoefde er enkel nog even te worden gewonnen bij de stads-Calimero in het kleinste stadion van de eredivisie. De Legioendichters hadden hun spreekkoren richting Ajax gerepeteerd en de kampioenstattoos waren gezet. Anderhalf uur later was het afgelopen, bleken Calimero’s ook gewoon te kunnen winnen door middel van een ware Broedermoord en bleek Rotterdam ook zonder bommen gemolesteerd te kunnen worden. In het café werd door iedereen, including myself, hartelijk gelachen om de Bierbuiken die troost bij elkaar zochten met de ‘Helemaal niets in Amsterdam’ spandoeken naast zich bungelend. Direct nadat duidelijk was dat Ajax volgende week toch weer volop in de titelrace zit ging Fotoshoppend Amsterdam aan de slag en stond het internet in no-time vol met spottende plaatjes en cynische teksten. Van sommige vroeg ik mij af of die niet nog denigrerender waren dan de 3-0 zelf.
Psychologisch kan dit cyberpesten twee kanten opgaan. We kunnen een Revenge of the Nerds krijgen, waarin Feyenoord eindelijk kan afrekenen met de zwaarste periode uit het bestaan. Of we krijgen een murw geslagen team te zien in een 13 Reasons Why scenario, of beter gezegd, een 18 Years of Reasons Why.